Hydranty – wymagania prawne i podstawowe parametry hydrauliczne

Wymagana wydajność sieci wodociągowej przy uwzględnieniu zapotrzebowania przeciwpożarowego

Sieć wodociągowa służąca również do celów przeciwpożarowych powinna zapewnić łączne wymagane zużycie wody na potrzeby:

  • przeciwpożarowe (przede wszystkim),
  • bytowe – do 15%,
  • obsługi urządzeń w zakładach przemysłowych.

Jeżeli ilość wody dostarczanej do danej jednostki osadniczej jest niewystarczająca dla celów przeciwpożarowych, jednostkę tę należy zaopatrzyć w minimum jedno zewnętrzne źródło wody (w odległości nie większej niż 250 m od skrajnej zabudowy jednostki osadniczej), takie jak:

  • studnia głębinowa, której wydajność jest nie mniejsza niż 10 l/s,
  • zbiornik przeciwpożarowy,
  • punkt czerpalny przy naturalnym lub sztucznym zbiorniku wodnym.

Sieć wodociągowa powinna zapewnić na hydrantach zewnętrznych (również tych niekorzystnie zlokalizowanych):

  • ciśnienie nie mniejsze niż 0,1 MPa,
  • wydajność nie mniejszą niż 5 l/s podczas trwania pożaru przez okres minimum 2 h,
  • maksymalne ciśnienie hydrostatyczne w sieci wodociągowej przeciwpożarowej nie większe niż 1,6 MPa.

W zależności od wymaganej łącznej ilości wody na cele przeciwpożarowe dla hydrantów zewnętrznych oraz od miejsca ich montażu należy ustalić m.in. średnicę nominalną przewodów, na których mogą one zostać zainstalowane.

Ciśnienie nominalne hydrantu zewnętrznego mierzone na zaworze hydrantowym nie powinno być mniejsze niż 0,2 MPa. Dla tej wartości wyznacza się wydajność nominalną danego hydrantu zewnętrznego w zależności od jego średnicy nominalnej oraz posadowienia.

Warto zwrócić uwagę na fakt, że wydajność wodociągu, wymagana ilość wody na cele przeciwpożarowe oraz nominalna wymagana wydajność hydrantu są różnymi wartościami. Wydajność wodociągu, jak wspomniano na początku artykułu, to ilość wody przeznaczona zarówno na potrzeby przeciwpożarowe, jak i bytowe (poniżej 15% całkowitej wydajności wodociągu) oraz przemysłowe, a minimalna nominalna wydajność hydrantu zewnętrznego dotyczy wyłącznie wydajności na zaworze hydrantowym w chwili poboru wody (całkowita wydajność wodociągu musi być większa).

W rozporządzeniu nie ma jakiejkolwiek wzmianki dotyczącej odległości pomiędzy poszczególnymi elementami armatury sieci. Norma PN-B-02863 zawiera zapis, który określa minimalną odległość zasuwy od hydrantów zewnętrznych równą 1 m. Pominięcie tego wymogu przez projektanta często uniemożliwia poprawny montaż hydrantu zewnętrznego. Zapis ten dotyczy sieci rozgałęzieniowej.

Z kolei hydranty zewnętrzne muszą być lokalizowane wzdłuż dróg i ulic oraz przy ich skrzyżowaniach. Należy pamiętać o zachowaniu takich odległości, jak:

  • pomiędzy hydrantami – do 150 m,
  • od zewnętrznej krawędzi jezdni drogi lub ulicy – do 15 m,
  • od najbliższego hydrantu od chronionego obiektu budowlanego – do 75 m,
  • od najbliższego hydrantu od obiektu budowlanego – do 150 m;
  • od ściany chronionego budynku – co najmniej 5 m.

Natomiast hydranty wewnętrzne wykorzystywane są do poboru wody na cele przeciwpożarowe. Rozróżniamy:

  • hydrant 25 i hydrant 33 – z wężem półsztywnym o średnicy węża odpowiednio 25 i 33 mm,
  • hydrant 52 – z wężem płasko składanym,
  • zawór 52 – niewyposażony w wąż pożarniczy.

Zasilenie hydrantów wewnętrznych musi być zapewnione na okres nie krótszy niż 1 h. W budynkach mieszkalnych stosowane są jedynie hydranty 25 i zawory 52.

Zgodnie z rozporządzeniem w przypadku budynków wysokich (W) z pomieszczeniami mieszkalnymi istnieje możliwość zasilenia instalacji wodociągowej przeciwpożarowej bezpośrednio z sieci wodociągowej przeciwpożarowej, której minimalna wydajność wynosi 10 l/s, bez zapewnienia zbiorników przeciwpożarowych. Jest to możliwe tylko wtedy, gdy w elewacji budynku od strony drogi pożarowej zostanie utworzona dodatkowa nasada o średnicy 75 mm, która umożliwi dodatkowe zasilenie instalacji przeciwpożarowej z zasobów pojazdów gaśniczych.
 
Ponadto przewody zasilające hydrantową instalację przeciwpożarową muszą być wykonane jako obwodowe (doprowadzające wodę z minimum dwóch stron), kiedy:
  • liczba pionów w budynku zasilanych z jednego przewodu jest większa od 3,
  • na przewodach rozprowadzających wodę na cele przeciwpożarowe zamontowano powyżej 5 hydrantów.
Warto zauważyć, że w rozporządzeniu widnieje zapis o obowiązku montażu hydrantu 25 w budynku średniowysokim jedynie na kondygnacji, w której występuje strefa ZL III, nie obejmując kondygnacji strefy ZL IV.
W budynkach mieszkalnych niskich oraz średniowysokich nie ma konieczności montażu hydrantów czy zaworów wewnętrznych na kondygnacjach klasyfikowanych jako ZL IV.